Misverstanden bij lage rugpijn

Er bestaan veel misverstanden omtrent lage rugpijn. Vele van die misverstanden bestaan al heel erg lang en blijken vaak vandaag de dag niet te kloppen. Omdat ze al zo lang bestaan en ‘geïntegreerd’ zijn in onze samenleving is het lastig om van ze af te komen. Maar ik ga toch een poging wagen!

1. Een scan laat de oorzaak van de pijnklachten in de rug zien.

Nope, dit doet het niet. Helaas, zou het anders wel makkelijker maken. Er zijn inmiddels meerdere onderzoeken gedaan bij zowel de rug, schouder, knie als enkel waarbij mensen zonder klachten afwijkingen hadden op scans. Voorbeeld: bij 37% van 20 jarige, 80% van 50 jarige en 96% van 80 jarige komt degeneratie van de tussenwervelschijf voor. Zonder klachten. Dit wil niet zeggen dat deze afwijkingen nooit klachten veroorzaken, maar er is meer voor nodig dan alleen een afwijking op een scan om tot een dergelijke conclusie te komen. En dan nog. Klachten kunnen ook weer weggaan zonder dat de scan veranderd. Een andere aanwijzing daarvoor is dat we juist bij de oudere populatie (zeg de 70-plussers) een afname van rugklachten zien. Terwijl daar juist een verdere toename van afwijkingen op scans te zien is.

2. Lage rugpijn kent een duidelijke oorzaak

Nee, helaas ook niet. Wat dat aangaat is lage rugpijn eigenlijk best complex, meerdere factoren spelen een rol. Het is niet alleen een slechte houding (wat dat dan ook zou zijn), lang zitten of verkeerd tillen (wat is verkeerd?). Het is vaak een samenspel van meerdere factoren. Onder- en/of overbelasting, emotionele factoren, psychische stress, slecht slapen en zelf voeding en gewicht kunnen een rol spelen. En gewicht overigens niet zozeer vanwege meer belasting op de rug door het extra gewicht, maar omdat mensen met teveel gewicht vaak meer ontstekingsstofjes in hun lichaam hebben wat negatief kan bijdragen aan rugklachten.

3. Veel mensen met rugklachten hebben een zwakke rug

Ik zou het zeker geen zwakke rug noemen. Ruggen zijn zeer sterke en solide structuren. Zie maar eens wat gewichtheffers ermee kunnen doen! Maar een rug kan wel geconditioneerd zijn door bijvoorbeeld te veel inactiviteit. Ons lichaam houdt zich heel goed aan het ‘use it or lose it’ principe. Dus wat je niet gebruikt wordt niet conditioneel op peil gehouden, want dat kost veel energie en dat is verspilling als je het niet gebruikt. Kijk maar hoe een arm of been er na 6 weken gips onderuit komt. Maar die arm of dat been wordt vaak alleen al met gebruik weer sterker, we moeten onze ruggen vooral ook gebruiken en laten werken. En wanneer dat niet voldoende in ons dagelijks leven zit (wat bij veel mensen het geval is), zijn oefeningen en/of een sport zeker aan te raden.

4. Bukken met een kromme rug is slecht

Nee, ook niet. Je rug kan het vervelend vinden wanneer hij er niet aan gewend is, maar dat vinden mijn benen het hardlopen van 10 km ook. Tuurlijk boven een bepaald gewicht wordt hoe je tilt wel belangrijker, maar die techniek is erg afhankelijk van onder andere jouw bouw. Ook hier draait het om gebruik en trainen. Het grappige is zelfs dat uit een onderzoek naar voren kwam dat het tillen van een relatief laag gewicht het voor je rug minder belastend is dit met een kromme rug te doen dan door de knieën met een rechte rug. Verander nu niet ineens volledig je tilpatroon, maar bouw het rustig op! Uiteraard zijn er uitzonderingen waarbij het (tijdelijk) wenselijk is met een rechte rug te tillen, denk bijvoorbeeld na een bepaalde rugoperatie.

5. Bij aanhoudende rugklachten moet er wel iets erg mis zijn

Het is altijd belangrijk dat serieuze problemen in de rug als breuken, tumoren en infecties, uitgesloten worden. Deze serieuze pathologieën komen maar weinig voor en kunnen vaak op basis van je klachten al uitgesloten worden met grote zekerheid (niets is helaas 100% zeker), in een aantal gevallen zal een arts of therapeut een ‘rode vlag’ signaleren en dan is verder onderzoek gewenst, maar ook dan leidt dit (gelukkig) niet altijd tot de ontdekking een serieus probleem in de vorm van een pathologie. Ook niet wanneer klachten al langer bestaan of zelf heel erg invaliderend zijn. Wat we dan van zien is een rug die heel gevoelig is geworden en vaak ook de nodige conditie mist en/of veel te veel spierspanning. Veel factoren gaan bij aanhoudende rugklachten een rol spelen in het aanhouden van de klachten. Bijvoorbeeld slecht slapen, overgewicht, je zorgen maken over je rug, stress ervaren, etc. Het is dan ook zaak dat al die factoren bekeken worden en, wanneer dat kan, worden aangepakt.

Photo by Joyce McCown on Unsplash