Achter de ademhaling deel 2

Dysfunctionele ademhalingen

Vorige keer beschreef ik beknopt hoe de ademhaling werkt en dat het van invloed is op en beïnvloed wordt door diverse andere systemen in ons lichaam en aspecten in ons leven. Vandaag gaat het over de verkeerde of dysfunctionele ademhaling en komen een aantal van die aspecten verder naar voren.

Aspecten en symptomen

Er zijn dus een aantal aspecten en symptomen die kunnen wijzen op een probleem met de ademhaling. Denk hierbij aan de voor de hand liggende symptomen als kortademigheid en benauwdheid, maar ook de misschien wat minder voor de hand liggende symptomen als hoesten of duizeligheid. Verder kunnen aspecten van invloed op de ademhaling komen uit de sociale, psychische of biomechanische hoek.

Sociale aspecten die van invloed kunnen zijn, zijn bijvoorbeeld de invloed van de ademhaling op het sporten of dat er bepaalde dingen vermeden worden als gevolg van de ademhaling. Vanuit de psychische hoek kun je denken aan angst, paniek en stress. En tot slot het biomechanische stukje waarmee ik bedoel: waar vindt met name de adembeweging plaats, wat is het tempo en de regelmaat. Maar ook zijn er klachten in het nek-schouder gebied.

Functionele ademhaling

Voordat ik verder ga over de verschillende dysfunctionele ademhalingen, is het handig te weten wat dan goed of functioneel ademen is. Een functionele ademhaling heeft in rust een tempo van 10-15 keer per minuut met een volume van een halve liter per keer. De inademing vindt vooral plaats via het diafragma (middenrif) en de spiertjes tussen de ribben. De uitademing is voornamelijk passief. Wanneer de situatie veranderd past een functionele ademhaling zich goed aan naar de nieuwe omstandigheden. Bijvoorbeeld een hoger tempo en volume bij inspanning.

Bij een dysfunctionele ademhaling is er sprake van een verstoring of afwijking van het adempatroon waarbij er wel of geen sprake is van een organische ademhalingsziekte zoals bijvoorbeeld astma. Hieronder volgen een aantal veel voorkomende dysfunctionele vormen van ademhalen.

Hyperventilatie

Een snellere en diepere ademhaling dan nodig is op dat moment, waarbij er met name sprake is van een borstademhaling. Klachten die ermee samen kunnen hangen zijn angst en paniek, stress, nek/schouder klachten, hoofdpijn en slecht slapen.

Borstademhaling

Een ademhaling die voornamelijk hoog plaatsvind in de borst met weinig gebruik van de flanken en buik. Klachten die hiermee samen kunnen hangen zijn hart- en ademhaling aandoeningen (denk aan hoge bloeddruk en COPD), morbide obesitas, nek- en schouderklachten, stress, angst en paniek.

Ademhaling met diep zuchten

Bij deze ademhaling wordt er frequent diep ingeademd waarbij het volume wel 3 maal het normale volume kan hebben. Soms gecombineerd met het kort inhouden van de ademhaling. Klachten die hiermee kunnen samenhangen zijn astma en paniekklachten.

Wanneer je iets hiervan herkent bij jezelf raad ik je aan contact op te nemen met een arts of fysiotherapeut om het te laten beoordelen en zo nodig te behandelen. Volgende week ga ik hier verder nog praktisch op in en neem ik een oefening met je door.

Tot volgende week!

Foto: Nine Koepfer op Unsplash