Les 12 De bodyscan

De bodyscan vormt een belangrijke oefening van mindfulness. In het woord bodyscan valt waarschijnlijk het woord ‘scan’ op. Scannen betekent: observeren, onderzoeken, aftasten. De bodyscan is dus een oefening waarbij je met vriendelijke aandacht heel je lichaam verkent. Je brengt je aandacht naar je teen, naar je hiel… En je gaat langzaam met je aandacht langs je lichaam omhoog. Zo kom je in contact met elk plekje van je lichaam. Stapje voor stapje. Je adem zal je bij de verkenning van je lichaam helpen.

Misschien vraag je je af wat je tijdens de bodyscan gaat voelen. Wat je al dan niet gaat gewaarworden, wordt ook weleens als lichaamssensaties omschreven. Dat kan een tinteling zijn, een kriebeling, een spiertje dat even trekt, jeuk, warmte, koude… Of helemaal niets. Ook dat is oké. Het kan ook gebeuren dat er emoties naar boven komen. Of niet. Misschien blijf je je gewoonweg neutraal voelen. Ook dat is helemaal oké. Op deze manier aandacht geven aan je lichaam zal je hoe dan ook helpen om beter met emoties om te gaan zoals boosheid, verdriet, wanhoop, vreugde. Deze emoties blijven niet alleen in je hoofd hangen. Je merkt ze ook in je lichaam.

Benoemen helpt bij aandachtsoefeningen, zoals de bodyscan. Alles wat in je bewustzijn aanwezig is, kun je benoemen: een zacht gerommel in je buik, spanning in je spieren, een tinteling van je huid. Benoem ook gedachten die je afleiden. Je plakt op iedere gedachte het etiket ‘gedachte’. Benoemen is een krachtig hulpmiddel. Door te benoemen bevestig je dat de lichamelijke ervaring of gedachte een object is, iets anders dan jezelf. Je kunt ervaring aanwezig laten zijn, zonder je ermee te identificeren. Je wordt een toeschouwer. Bovendien scherp je, door benoemen, je observatievermogen.

Insert Audio

Aandachtspunten:

Doe ik het wel goed? Doe ik het wel goed? Ben ik niet fout bezig? Iedereen stelt zich deze vragen, zeker bij het aanleren van iets nieuws. De vraag of je het goed of niet goed doet, kun je het best loslaten. Als je oordeelt over jezelf, ga je jezelf beschuldigen: ‘Waarom lukt het met niet? Ik voel niets in mijn linker been. Ik ben helemaal verkeerd bezig. Ik moet beter mijn best doen.’ Word je beter van dergelijke oordelen? Nee, je gedachten brengen je alleen maar verder in een negatieve spiraal. Blijf gewoon met mildheid bij wat je voelt en niet voelt. Je kunt dit niet zomaar veranderen, je houding daarentegen wel
Je voelt niets? Het kan best zijn dat je in het begin ‘niets’ ervaart: geen kriebelingen, geen tintelingen, geen emoties, niets… Of dat je in slaap valt tijdens de oefening, of dat je wegdwaalt met je gedachten, of… Merk dit gewoon op en blijf bij de oefening.
Ingeslapen? Sommige mensen vallen makkelijk in slaap tijdens de bodyscan. Slapen is heerlijk maar niet de bedoeling van de oefening. Ga eventueel rechtop zitten en neem je opnieuw voor om wakker te blijven. Veroordeel jezelf niet voor deze ervaring!
Onrustig geworden? Sommigen zijn jaloers op diegenen die in slaap vallen. Zij worden namelijk zeer onrustig en willen het liefst stoppen om die onrust niet meer te voelen. Dat is begrijpelijk! Onrust is namelijk niet direct iets dat we verwelkomen. We trekken er liever onze aandacht van weg. Het is belangrijk ook bij deze gevoelens te blijven, zoals je ze voelt in je lichaam. Oefen jezelf erin hier niet over te oordelen, oordelen maakt het alleen maar erger. Laat opkomende gedachten en oordelen los.
Je voelt iets anders? Soms merk je dat je aandacht verschuift naar andere plaatsen in je lichaam. Je wilt aandacht geven aan je linkervoet, maar op hetzelfde moment voel je iets in je rechterbeen en niet in je linkervoet. Merk dit op, zonder oordeel. Breng je aandacht zachtjes terug naar het lichaamsdeel dat je had uitgekozen om er aandacht aan te geve