Taal

De taal die je leest of tegen je wordt gesproken, heeft invloed op jouw gedrag, zonder dat je dit door hebt. 95% van ons gedrag is automatisch, ongepland. Je denkt hier niet over na. Een deel van dat gedrag is gewoontegedrag. Denk aan je dagelijkse handelingen of je eetpatroon. En nu juist dat gewoontegedrag heeft invloed op je gezondheid. Denk maar aan dat eetpatroon, maar ook met roken of bewegen.

Dat taal invloed heeft op je gedrag blijkt uit diverse onderzoeken. Zo ga je langzamer lopen na het lezen van woorden als ‘rollator’, ‘bloemetjesjurk’ en ‘vergeetachtig’. Of onderbreek je vaker een gesprek tussen twee personen na het lezen van woorden als ‘assertief’, ‘onbeleefd’ en ‘interrumperen’.

Er was ook een mooi onderzoek op Amerikaanse scholen die het niet goed deden qua prestaties van de kinderen. De leraren veranderende hun taalgebruik richting de kinderen. In plaats van ‘dit heb je niet goed gedaan’ werd het ‘je bent er bijna’. En dat had een zeer duidelijk effect op de prestaties van de kinderen!

Taal beïnvloed ons, dus ook de taal die een arts of therapeut gebruikt. Die woorden doen misschien zelfs meer, omdat we er op dat moment vaak ook meer belangrijkheid aan hechten. Weet jij nog wat er verteld is over jouw klachten? Wat er aan de hand is? Hoe waren de zinnen geformuleerd? Hoe voelde die boodschap? Zat er ook hoop in of perspectief?

De woorden van een arts kunnen een enorme impact hebben. Een van mijn patiënten was al op jonge leeftijd verteld dat haar rug helemaal versleten was, dat die rug al oud was, etc. Negatieve woorden en nu kan ze niet veel en heeft ze altijd pijn. Ik zeg niet dat het alleen komt door wat de arts zei, maar ik ben ervan overtuigd dat het wel van grote invloed is geweest op het verdere verloop.

In de onderstaande video een voorbeeld van hoe de woorden van een arts (naast ook veel andere dingen uiteraard) impact hebben op het leven van iemand, klinkt dramatisch, maar kijk maar voor jezelf. Video is in het Engels en Jamie heeft een aardig accent, onder de link een samenvatting van wat hij verteld. Handig om te weten: Jamie oogt nerveus omdat hij voor een publiek van zo’n 250 mensen staat.

Mocht je het niet kunnen verstaan:

Jamie was een jaar eerder bij Peter (de man met de krullen) geweest. Hij kon toen vrij weinig, had zijn werk moeten stoppen en zijn droom als sporter (footbal) op moeten geven. Hij had al zo’n 4-5 jaar rugpijn. Er was een MRI gemaakt en zijn arts vertelde hem dat hij geopereerd moest worden, mogelijk dat hij ook geen kinderen meer zou kunnen krijgen en zijn rug zag eruit als de van een 70-jarige.

Dan zie je hoe hij bewoog een jaar eerder. Hij zal al niet goed hebben bewogen voor het gesprek met de arts, maar (verteld ook later in het gesprek) dat hij erg beschermend was geworden door het verhaal van de arts. Doordat hij nu nog banger was wilde hij echt niet met zijn rug bewegen. Gelukkig wist Peter hem te overtuigen. De boodschap die doorkwam was het voorbeeld van de pols. Met een losse, ontspannen pols kun je lekker bewegen, maar wanneer je een vuist maakt en dus ook de pols onder spanning zet, dan is dat een heel ander gevoel. En dat klikte bij Jamie waardoor hij anders kon leren bewegen en nu weer vol in het leven staat.

Denk nog eens na over het verhaal dat je hebt gehoord en nu hebt over je klachten. Helpt het jou of is het een hindernis?

Muziek

Je hebt het vast al wel eens (of al heel vaak) ervaren dat muziek en emoties met elkaar verbonden zijn. Wanneer je in een bepaalde stemming bent, zul je eerder geneigd zijn muziek op te zetten die past bij die stemming. Andersom is er de kans dat jouw stemming meebuigt met de muziek die je hoort. En dat is nou net handig! Je kunt muziek ter ondersteuning van je emoties inzetten, maar ook om in een betere gemoedstoestand te komen. Verder heeft muziek ook een positieve invloed op de gevolgen van stress. Het helpt de bloeddruk en cortisolwaardes te verlagen en je ademfrequentie en hartslag omlaag te brengen. Daarnaast kan muziek helpen om pijn te verminderen. Viva la musica!

Het blijkt namelijk dat muziek invloed heeft op bepaalde hersenstructuren die een rol spelen bij emotionele processen. Daardoor kan muziek helpen de negatieve emoties zoals zorgen, angst, rusteloosheid en nervositeit te verminderen en bijdragen aan positieve emoties zoals gevoelens van geluk. Die hersengebieden die een rol spelen bij emotionele processen spelen ook een rol bij de psychologische kant van stress, zoals het gevoel het niet meer aan te kunnen, verdriet en emotioneel controle verlies. Naast invloed op de emotionele en psychologische aspecten, blijkt muziek ook van invloed op de fysiologische aspecten van stress, zoals de verhoogde bloeddruk en de versnelde ademhaling.

Aantal tips voor het gebruiken van muziek ter vermindering van stress en pijn:

• Niet alleen muziek luisteren helpt, ook zingen, muziek maken en dansen op muziek.
• Om tot rust te komen, kan het helpen om muziek met een laag ritme te luisteren, denk hierbij aan 60-70 Beats Per Minute (BPM) of lager. Je kunt op deze site nummer zoeken bij een bepaald BPM.
• Muziekstukken als tip: Air van Bach, Clair de Lune van DeBussy, Raindrops van Chopin of Watermark van Enya.
• Muziek met een terugkerend patroon kan ook heel goed werken. Weightless van Marconi Union is hier speciaal voor gecomponeerd.
• Het kan helpen juist muziek zonder tekst uit te kiezen om naar te luisteren.
• Het helpt als je zelf controle hebt over het volume.
• Langer dan 30 minuten luisteren heeft geen meerwaarde.

Maar misschien het allerbelangrijkste: luister naar muziek die jou helpt!

Tevredenheid

We weten uit onderzoek dat het hebben van veel keuze, je ontevredener kan maken met je keuze. Dit blijkt juist ook het geval wanneer je niet zo goed weet wat je precies wilt, dan kun je echt verzuipen in de opties en een heel aantal mensen maakt dan ook uiteindelijk maar geen keus. Wanneer je precies weet wat je wilt kan een groter aanbod helpen omdat dan de kans groter is dat datgene wat je zoekt er tussen zit.

Een ander probleem met veel keus is dat de verwachtingen dat hét juiste er tussen zit omhoog gaat. En dan kan de ontevredenheid des te groter zijn wanneer hetgeen je koos toch niet helemaal aan je verwachtingen voldeed, dan wanneer er maar een beperkt aantal keuzes waren. En vaak zie je dan dat mensen de schuld (vaak onterecht) bij zichzelf leggen voor het maken van een verkeerde keus. Resultaat? Ontevredenheid.

In deze maatschappij met veel mogelijkheden en keuzes ligt ontevredenheid daarmee juist op de loer. Maar wat is nou eigenlijk tevredenheid? Zoals ik het zie is tevredenheid of tevreden zijn dat je content bent met wat je hebt, waar je bent of wie je bent. Je verlangt op dat moment niet naar meer, een andere plek of een andere versie van jezelf. Wat dus niet betekent dat je jezelf of je omstandigheden niet meer probeert aan te passen of te verbeteren. Voorbeeld van mijzelf: ik ben tevreden met het appartement waar ik woon, maar zou wel graag, ooit, een plek voor mezelf in het buitengebied hebben.

Merkt je bij jezelf weleens ontevredenheid? Dan is er goed nieuws! Je kunt leren meer tevreden te zijn. Hieronder volgen een aantal tips:

• Dankbaarheid en tevredenheid zijn familie van elkaar. Hoewel niet precies hetzelfde kan de een wel de ander ondersteunen. Om je tevredenheid te cultiveren kan het helpen om te kijken naar waar je dankbaar voor bent. Een mooie oefening hiervoor is het dagelijks opschrijven van 3 dingen waarvoor je dankbaar bent die dag. Meer weten? Lees dan hier de blog over dankbaarheid.
• Kijk eens naar de dingen van jezelf waar je blij mee bent, waar je tevreden mee bent? We hebben vaak zo de neiging om naar de negatieve dingen van onszelf te kijken, dat we vergeten dat we ook mooie, lieve, sterke kanten van onszelf kunnen zien. Stel jezelf eens de vraag: “wat doe of kan ik goed?” of “wat is een mooie kwaliteit die ik heb?”. Maak eens een lijst (ja echt fysiek opschrijven!) van als die mooie, sterke en lieve kanten van jezelf.
• Begin met een meer formele mindfulness routine. Al is het maar eens per week gedurende 10 minuten. Mindfulness is het zijn in het hier en nu zonder oordelen en met vriendelijkheid naar je zelf. Een goede manier dus om aan tevredenheid te werken. En je hoeft daarbij echt niet op een meditatie kussen te zitten, het kan ook tijdens een wandeling in het bos, een yoga oefening of een huishoudelijk klusje. Meer lezen? Zie hier de links naar diverse oefeningen: ademfocus, mindful tekenen, meditatie met masker, bodyscan, mindfulness met geur en een ademhalingsoefening.
• Stop met jezelf vergelijken met anderen. Niemand is hetzelfde en de beelden van bekende personen in de media zijn niet de realiteit. Er zal altijd iemand zijn die het beter voor elkaar heeft of een beter leven lijkt te leiden. Maar we hebben de neiging het slechtste van onszelf te vergelijken met het beste van een ander. Dat is natuurlijk geen vergelijking! Realiseer je dat het beeld dat je van iemand ziet (zeker via de sociale media) alleen de mooie kant is. Ik maak wel eens mee dat mijn cliënten denken dat ik altijd maar zen ben en alles goed voor elkaar heb. Nou zeker niet! Ik spring ook wel eens uit mijn panty of heb weer eens rommel in huis. Dat maakt mij niet beter of slechter, het maakt mij Sjouke.
• Maak er een onderdeel van je leven van, tevreden zijn. Het is niet even nu er wat aan doen, nee, het is het duurzaam in je leven inbouwen. Dat kan op veel manieren, bijvoorbeeld het dagelijks opschrijven van dingen waarvoor je dankbaar bent of de wekelijkse mindfulness oefening. Maar maak het een onderdeel van je leven. Dit geldt voor alles waar je aan wilt werken!